1) Երկու ամբողջ թվերի հարաբերության տեսքով ներկայացրե՛ք
-5/8=-(5:8)
+7/3=+(7:3)
-9. 2/5= -47/5=-(47:5)
-3. 3/26=-81/26=-(81:26)
+2. 1/4=+9/4=+(9:4)
-17. 1/3=- 52/3=-(52:3)
2) Տրված կոտորակներից որո՞նք են դրական, որո՞նք` բացասական.
Բացասական՝ -5/8, -81 1/9, -7
Դրական՝ 3 1/4, 7, 7 12/13
3) Պատասխանեք հարցերին.
ա) Ո՞ր ռացիոնալ թիվն է ինքն իրեն հակադիր-զրոն
բ) Ռացիոնալ թի՞վ է արդյոք բնական թիվը-այո
գ) Ռացիոնալ թի՞վ է արդյոք ամբողջ թիվը-այո
դ) Ռացիոնալ թի՞վ է արդյոք բացասական կոտորակը-այո
4) Գծե՛ք կոորդինատային ուղիղ և նրա վրա նշե՛ք

թվերին համապատասխանող կետերը։

Դաս 2.
Կրկնենք անցածը
Առաջադրանքներ
1) Երեք ապրանքատար վագոններով տեղափոխում էին 1450 արկղ
բեռ։ Ճանապարհին առաջին վագոնից 75 արկղ տեղափոխեցին
երկրորդը, 45 արկղ՝ երրորդը։ Այն բանից հետո, երբ կայարաններից
մեկում երրորդ վագոնից իջեցրին 250 արկղ, բոլոր երեք
վագոններում եղած արկղերի քանակները հավասարվեցին։ Սկզբում քանի՞ արկղ կար վագոններից յուրաքանչյուրում։
1450-250=1200
1200:3=400
400+250=650
650-45=605 (III)
400-75=325 (II)
75+45=120
400+120=520 (I)
2) Դպրոցի աշակերտներից 15-ը գերազանցիկ են: Դա դպրոցի բոլոր
աշակերտների 5 %-ն է: Քանի՞ աշակերտ կա դպրոցում:
3) Առաջին գործարանում կար 500 բանվոր, իսկ երկրորդում՝ 600։
Երկրորդ գործարանի բանվորների քանակն ավելացավ 35 %-ով,
իսկ երկու գործարանների բանվորների ընդհանուր քանակը՝
15 %-ով։ Քանի՞ բանվոր էր աշխատում առաջին գործարանում այդ
փոփոխություններից հետո։
Լուծում
15 — 5%
y — 100%
15 x 100 = y x 5
x = 15 x 100/5 = 300
Պատ․՝ 300 աշակերտ։
4) Հաշվել.
ա) 34–(–7)=41
դ) –70 – (–14)=-56
է) –52 – (–2)=-50
բ) 101 – (–8) =109
ե) –48–(–25) =-23
ը) 82 – (–3)=85
գ) 29 – (–11)=40
զ) –17 – (–34)=17
5) Անտառը գրավում է 1300000 հա տարածք։ Դրա 35 %-ը հաճարենու անտառն է, 16 %-ը՝ սոճու, 20 %-ը՝ եղևնու, 24 %-ը՝ կաղնու, մնացածը՝ բոխու։ Ամեն մի տեսակ անտառի քանի՞ հեկտար կա տվյալ տարածքում։ Կազմե՛ք համապատասխան շրջանաձև դիագրամ։
1300000×35:100=455000
1300000×16:100=208000
1300000×20:100=260000
1300000×24:100=312.000
35+16+20+24=5%
6) Շոգենավը, որի սեփական արագությունը 6 անգամ մեծ է գետի
հոսանքի արագությունից, հոսանքի ուղղությամբ 3 ժամում անցել
է 63 կմ։ Գտե՛ք շոգենավի սեփական արագությունը և գետի հոսանքի արագությունը։
63:3=21
6+1=7
21:7=3
3×6=18
Պատ.՝ նավի արագությունը 18կմ/ժ, գետի արագություն 3կմ/ժ
Առաջադրանքներ
1) Գտե՛ք թվի բացարձակ արժեքը.
ա) -7-2/9
-7-2/9 = -65/9
|-65/9| = 65/9
բ) -6-27/71
-6-27/71 = -453/71
|-453/71| = 453/71
գ) +3-3/4
+3-3/4 = +15/4
|+15/4| = 15/4
դ) 0
|0| = 0
ե) +15-23/24
+15-23/24 = +383/24
|+383/24| = 383/24
զ) -10-87/100
-10-87/100 = -1087/100
|-1087/100| = 1087/100
2) Համեմատե՛ք հետևյալ ռացիոնալ թվերը.
ա) +3-4/5 և -2-1/6
+3-4/5 = +19/5
-2-1/6 = -13/6
+19/5 > -13/6
բ) -6-3/10 և 0
-6-3/10 = -63/10
-63/10 < 0
գ) -9-1/10 և -8-2/3
-9-1/10 = -91/10
-8-2/3 = -26/3
-91 · 3 = -273
-26 · 10 = -260
-273 < -260
դ) 0 և +6-1/2
+6-1/2 = +13/2
0 < +13/2
ե) -3-5/6 և -3-3/4
-3-5/6 = -23/6
-3-3/4 = -15/4
-23 · 4 = -92
-15 · 6 = -90
-92 < -90
3) Կատարե՛ք գումարում.
-4 3/10+- 6 4/5=11.1
-9 1/5 + -5 3/5=-14.80
+13 2/5+ +9/10=143/10
4) Իրար հավասա՞ր են արդյոք կոտորակները.
7/11և -7/11 🚫
-31/60և31/-60=✅
5/3և-5/3=🚫
-7/3և-7/3=✅
5) Կատարե՛ք գործողությունները.
(-17 -3/10 – 6- 1/5)- 14 1/10= 188/5
(-81 2/5 – 20 18/25)- 60 3/10=-162/42