Posted in Մայրենի, Uncategorized

Ծաղիկներ

ԱծականԳոյական      
ՄեծԳոլն,
ՎառՀող
ՍիրունՁնհալ
պես-պեսզեփյուռ
Աշխուժովարև
ՆորՀող
Կանաչհարցմունք
ԱնուշԱղջիկ
Կարմիրծաղիկներ
Տաքաղբյուրներ
Կապույտգետակներ
հստակսառույց
ՀազարԼույս
պայծառՀող
ԳոհարՍիրուններ
ՋերմԾիլեր
ՆուրբԾնկածաղիկ
ԱնթիվԽնկածաղիկ
ոսկի-դեղինԱրևքուրիկ
Դեղձանշար-շարուրիկ
ՄոռՀասմիկ
Ծիրանիհափրուկ
պուտ-պուտԱմանկոտրուկ
Ճերմակհորոտ-մորոտ
ԱլԱղավնարոտ
ՆարնջիԿոճղեզ
Մավիճանդուկ
 քուրդ
 ճարճատուկ
 Հարսնածաղիկ
 Ոսկեծաղիկ
 խաշխաշ
 Ծծուկ
 վարդ
 երիցուկ
 մուշկ-վաղմեռուկ
 պուտ
   Վառվռուկ
 շրվան
 մրվան
 շուշան
 ռեհան
 ապրեմ-չապրեմ
 Խոտ
 Հոտ
 Լույս
 Ես
 Հաճույք
 Անուշներ
 Քնքուշներ
 Բաժակներ
 Գույն
 ձև
 Շող
 Ծավ
 Ցող
 Եթեր
 Կյանք
 Թրթիռ
 Հյութ

                                                               Ծաղիկների անվանումներ

Ծնկածաղիկ, խնկածաղիկ, ապրեմ-չապրեմ, ռեհան, շուշան, մրվան, շրվան, վառվռուկ, պուտ, մուշկ-վաղմեռուկ, պուտ, երիցուկ, վարդ, ծծուկ, խաշխաշ, ոսկեծաղիկ, հարսնածաղիկ, ճարճատուկ, քուրդ, ճանդուկ, կոճղեզ,  աղավնարոտ, հորոտ-մորոտ, ամանկոտրուկ, հափրուկ, հասմիկ, շար-շարուրիկ, արևքուրիկ, խնկածաղիկ, ծնկածաղիկ

Հասմիկ

Հասմիկ կամ Նազվարդ (լատ.՝ Jasmínum), ձիթենազգիների ընտանիքի թփերի կամ լիանների ցեղ։ ՀՀ-ում (ՍյունիքԼոռիՏավուշԵրևան) տարածված է 1 տեսակ՝ թփուտային հասմիկ (J. fruticans), որը 1 մ բարձրությամբ թուփ է։

Տերևները հակադիր են կամ եռմասնյա, հերթադիր, հազվադեպ՝ պարզ, ծաղիկները՝ երկսեռ, հոտավետ, դեղին, միայնակ կամ վահանիկում հավաքված։ Պտուղը հատապտուղ է՝ գնդաձև, սև, փայլուն։ Ծաղկում է մայիս-հուլիսին։ Բազմանում է սերմերով, արմատային մացառներով։ Օգտագործվում է անտառապատման, կանաչապատման և գեղազարդիչ նպատակներով։

Հասմիկ թփային (լատ.՝ Jasminum fruticans), ձիթենազգիների ընտանիքից եկած թուփ է, ունի 1-1,5 մ բարձրություն։ Մշտադալար, կիսամշտադալար կամ տերևաթափ թուփ է՝ նուրբ, աղեղնաձև թեքվող կամ ուղղահայաց ճյուղերով։ Տերևները դասավորված են պարուրաձև, բարդ եռամասնյա։ Աճում է ամենուրեք՝ խառն անտառներում, անտառի ստորին եզրերից մինչև վերին սահմանները։ Պահանջկոտ է աճման պայմանների նկատմամբ։ Դիմանում է մինչև—20 աստիճան սառնամանիքներին, լուսասեր է, շոգադիմացկուն, ջերմասեր, պահանջկոտ է հողի նկատմամբ։ Բավականին երաշտադիմցկուն է, սակայն Արարատյան դաշտի պայմաններում առատ ոռոգում է պահանջում։ Բազմանում է սերմերով, կտրոններով, անդալիսով և արմատային մացառներով։ Պիտանի է Հայկական ՍՍՀ–ի միայն ցածրադիր գոտում մշակելու համար։ Պարունակում է ալկոլոիդներ, դաբաղանյութեր։ Ուժեղ արտահայտված մանրէասպան հատկություն ունի: Ընձյուղները ունեն կանաչ գույն, մերկ և անկյունավոր են։ Տերևները էլիպսաձև են, 0,6-2 սմ երկարությունը։ Ծաղիկները աճում են կողմնային ճյուղերին՝ հավաված 2-5ական խմբերով։ Հատապտուղը գնդաձև է 0,3-0,8մմ, ունեն սև գույն։

Հասմիկ ծաղկի հոտն ունի հանգստացնող ազդեցություն

 Գերմանիայի Ռուրսկի համալսարանի գիտնականները պարզել են, որ հասմիկ ծաղկի հոտն ունի ուժեղ հանգստացնող ազդեցություն: Ըստ «Здоровье» ամսագրի` այդ ծաղիկի բույրն ազդում է գլխուղեղի այն շրջանառության  վրա, որը պատասխանատու է էմոցիաների համար և օգնում էազատվել ագրեսիայից  և ներվային սթրեսից:

Միաժամանակ, հասմիկի բույրի «չափից շատ չափաբաժինը» հնարավոր է առաջացնի դեպրեսիա, գլխապտույտ, հիպերտոնիա, մկանային թուլություն:

Նշվում է նաև, որ այդ ծաղկից պատրաստված յուղերը օգտագործվել են արոմաթերապիաների ժամանակ դեռ հին եգիպտացիների և անտիկ հույների ժամանակաշրջանում:

Այն հաճախ խորհուրդ է տրվում և բնական միջոց է համարվում ինչպես սթրեսի, դեպրեսիայի, հոգնածության, այնպես էլ դաշտանային ցավերի ժամանակ:

https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%BD%D5%B4%D5%AB%D5%AF_%D5%A9%D6%83%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6

https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%BD%D5%B4%D5%AB%D5%AF

https://www.panorama.am/am/news/2013/07/27/jasmine/471389

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Twitter picture

You are commenting using your Twitter account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s